Nadpotliwość - przyczyny i sposoby leczenia

Pocenie się to naturalny mechanizm dzięki któremu nasz organizm utrzymuje właściwą temperaturę ciała, naturalnie nawilża skórę oraz wydala resztki produktów przemiany materii. Zdarza się jednak, że pocenie pojawia się nie tylko w wyniku podwyższonej temperatury czy wskutek wysiłku fizycznego i znacząco obniża komfort życia osoby cierpiącej na nadpotliwość. Czym jest i jak sobie z nią radzić?

Czym jest nadpotliwość?

Każdy z nas dziennie produkuje od kilku mililitrów do nawet kilku litrów potu, a ta ilość jest uzależniona od jego trybu życia, temperatury otoczenia oraz indywidualnych cech danego organizmu. Nie istnieją normy wskazujące ile dziennie potu powinien wydzielać człowiek. Nadpotliwość – hiperhydroza – to nadmierna aktywność gruczołów potowych, większa niż jest to wymagane do utrzymania prawidłowej temperatury ciała.  Z punktu widzenia medycyny, z nadpotliwością mamy do czynienia w chwili, gdy znacząco utrudnia Pacjentowi normalne funkcjonowanie, a nadmierne wydzielanie potu nie jest spowodowane żadnymi czynnikami zewnętrznymi – pogodą, stresem czy wysiłkiem fizycznym.

Nadpotliwość może mieć dwie postacie:

• nadmierne pocenie pierwotne – nieposiadające żadnej konkretnej przyczyny patologicznej, zbyt intensywne wydzielanie potu o charakterze miejscowym (w miejscach największego nagromadzenia gruczołów potowych). Rozróżniamy:
  • nadpotliwość dłoni,
  • nadpotliwość stóp,
  • nadpotliwość pach,
  • nadpotliwość twarzy,
  • nadpotliwość główy;
• nadmierna potliwość wtórna – objawiająca się na całym ciele, wynikająca z nadmiernej produkcji potu przez wszystkie gruczoły potowe. W większości przypadków jest ściśle powiązana z innymi dolegliwościami.

Nadpotliwość – jak ją rozpoznać?

Najbardziej charakterystycznymi objawami nadpotliwości są:

• lepkość i wilgotność dłoni – w stopniu uniemożliwiającym stabilne trzymanie drobnych przedmiotów;
• lepkość i wilgotność stóp – w stopniu powodującym pęcherze oraz odparzenia;
• potliwość ciała, przy której pot w znaczącym stopniu przesiąka ubranie;
• problemy skórne (będące następstwem przewlekłego pocenia się), np. problemy grzybicze, bakteryjne;
• alergie skórne – spowodowane przesadną higieną w celu uporania się z nadmierną potliwością.

Przyczyny nadpotliwości

Nie istnieje jeden konkretny czynnik wywołujący nadmierną pracę gruczołów potowych. Najczęstsze z nich to:

• stres,
• zła dieta (pikantne potrawy, napoje z kofeiną, alkohol),
• palenie papierosów,
• efekt uboczny zażywania określonych leków,
• uwarunkowania genetyczne,
• cukrzyca (poty nasilają się przy nagłym spadku cukru),
• choroby i infekcje (bakteryjne, wirusowe lub grzybicze) z towarzyszącą wysoką gorączką (np. grypa),
• nadczynność tarczycy,
• wahania hormonalne (w okresie dojrzewania), menopauza, andropauza,
• choroba Parkinsona,
• gruźlica,
• nowotwory układu limfatycznego,
• pocenie się może być objawem zawału serca, gdy towarzyszy mu duszność, ból w klatce piersiowej oraz uczucie niepokoju!

Problem nadpotliwości często też dotyka osoby otyłe, dla których każdy ruch wiąże się z większym wysiłkiem (organizm łatwo się męczy i przegrzewa).

Sposoby na nadpotliwość

Nie da się uporać z problemem nadmiernego pocenia bez ustalenia jego przyczyny. Powinniśmy przede wszystkim zwrócić uwagę czy nie występują inne niepokojące symptomy (m.in. osłabienie, chudnięcie, kołatanie serca, problemy skórne), które niezwłocznie należy skonsultować z lekarzem!

Co prawda istnieją sprawdzone sposoby mogące ograniczyć problem z nadmierną potliwością, ale nie zastąpią one specjalistycznej diagnozy w celu długotrwałej poprawy jakości życia. “Domowe” sposoby na nadpotliwość powinny jedynie wspierać właściwe leczenie! Możemy do nich zaliczyć:

• zioła – szałwia, rumianek, pokrzywa, skrzyp – zażywane w postaci naparów lub tabletek. Warto również wypróbować ziołowe kąpiele;
• preparaty na bazie chlorku glinu w różnej postaci: sprayu, kremu, płynu, żelu, antyperspirantu – zgodnie z ulotką/etykietą lub zgodnie z zaleceniami lekarza dermatologa!
• puder zawierający metenaminę;
• specjalistyczne żele pod prysznic dostępne w aptekach;
• doustne środki farmakologiczne – pod kontrolą lekarza dermatologa;
• zmiany w diecie – ograniczenie spożywania napojów z kofeiną, alkoholu, ostrych i słonych przypraw;
• zmiany w garderobie – oddychające materiały co prawda nie ograniczą nadmiernej produkcji potu, ale pozwolą poczuć się bardziej komfortowo.

Skutki nadmiernej potliwości

Jak wspomnieliśmy na początku, wielu z nas nie przywiązuje zbyt dużej wagi do problemów z potliwością, a zaczyna zauważać problem dopiero kiedy następują jego dalsze konsekwencje. Wilgoć i ciepło sprzyjają namnażaniu się bakterii i rozwoju grzybic, co może skutkować potówkami (w najlżejszym przypadku), ropniami, a nawet poważnymi zakażeniami grzybiczymi. Nadpotliwość bywa też objawem chorób współistniejących – dlatego nigdy nie wolno jej lekceważyć!

Toksyna botulinowa na nadpotliwość

Kiedy domowe sposoby na nadpotliwość oraz leczenie farmakologiczne to za mało by poprawić komfort naszego życia, warto sięgnąć po inne skuteczne rozwiązania.

Leczenie nadpotliwości botoksem jest bardzo popularne i bardzo skuteczne. Zabieg ten jest mało inwazyjny, a odpowiednio dobrana niewielka dawka toksyny botulinowej paraliżuje nerwy odpowiadające za aktywację gruczołów produkujących pot, ograniczając problem z nadmiernym poceniem na co najmniej 6 miesięcy (po których należy zabieg powtórzyć).

Przed zabiegiem lekarz przeprowadzi z Tobą odpowiedni wywiad oraz upewni się, że faktycznie mamy do czynienia z nadpotliwością (za pomocą tzw. testu Minora). Dzięki temu określi też jaka dawka preparatu będzie potrzebna do przeprowadzenia zabiegu i w które dokładnie miejsca powinien być podany. Efekty leczenia nadpotliwości toksyną botulinową zazwyczaj są widoczne po ok. 7 dniach od zabiegu, a wydzielanie potu w okolicy zabiegowej zmniejsza się nawet o 80%! Należy jednak pamiętać, że efekty zabiegu zależą od indywidualnych predyspozycji Pacjenta i zależą od szeregu rozmaitych czynników (wiek, stan zdrowia, tryb życia).

Podejrzewasz u siebie nadpotliwość? Serdecznie zapraszamy do Kontaktu – pomożemy Ci zdiagnozować Twój problem i zaproponujemy najlepsze rozwiązanie, zarówno w zakresie diagnostyki dermatologicznej, jak i potencjalnego zabiegu z użyciem toksyny botulinowej.

Zapraszamy!