Skóra - nasz żywy ekosystem!

Moi Drodzy, piszę do Was już od 8 miesięcy. Poruszyliśmy wiele tematów dotyczących świadomej pielęgnacji skóry, dwuetapowego oczyszczania, prozdrowotnej roli izoflawonoidów, omówiliśmy liczne zabiegi z zakresu dermatologii estetycznej, takie jak modelowanie ust, mezoterapia igłowa, Radiesse etc. Ale te wszystkie tematy łączy jeden narząd, na dodatek największy ze wszystkich- nasza skóra, nasz żywy ekosystem!!!!

Myślę, że nadszedł czas, aby przybliżyć Wam jej budowę. Poza tym, że skóra zajmuje prawie 2 metry kwadratowe powierzchni (żadne serce, ani mózg tyle nie zajmują!!!), to jej główna rola sprowadza się do pełnienia funkcji BARIERY OCHRONNEJ, okalającej wszystkie podstawowe struktury organizmu. Ta bariera jest niezwykle ważna w swobodnym i prawidłowym funkcjonowaniu w środowisku i zostaje zaburzona w takich chorobach jak m.in. ATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY.

Oprócz bycia barierą mechaniczną oraz ochroną przed promieniowaniem UV, skóra pełni niezwykle istotną rolę w termoregulacji i homeostazy gospodarki wodnej, oraz umożliwia nam bezpośredni kontakt ze światem zewnętrznym.

Powierzchowna warstwa skóry to NASKÓREK, który składa się z kilku „pięter” komórek, pełniących różne funkcje. Poniżej jest zlokalizowana skóra właściwa, a najgłębiej znajduje się tkanka podskórna zbudowana głównie z tkanki tłuszczowej. I choć podstawowa budowa skóry jest taka sama u wszystkich osób, różnimy się architekturą naskórka twarzy pomiędzy płcią i rasą (wielkość i liczba porów, zawartość wody i elastyczność skóry jest różna).

Wielowarstwowy NASKÓREK jest najbardziej zewnętrzną warstwą skóry i składa się aż w 95% z keratynocytów. Jego warstwy to: podstawna, kolczysta, ziarnista i rogowa (idąc od dołu, czyli od skóry właściwej). Komórki, żeby się regenerować w sposób dla nas niewidoczny przechodzą średnio w ciągu 4 tygodni od dołu do góry, a następnie się złuszczają. Jeśli jednak ten proces zostanie zaburzony, w dużym uproszczeniu oczywiście, pojawia się choroba zwana ŁUSZCZYCĄ i w Polsce na nią choruje aż 2% populacji.

W WARSTWIE PODSTAWNEJ poprzez liczne podziały powstają komórki naskórka- keratynocyty.

WARSTWA KOLCZYSTA jest zdecydowanie najgrubszą częścią naskórka i to właśnie przez nią przechodzą nowe komórki, powstałe piętro niżej.

WARSTWA ZIARNISTA jest cieniutka, ale ma wielkie zadanie- chroni nas przed promieniowaniem ultrafioletowym i gdyby nie ona, bylibyśmy czerwoni, permanentnie poparzeni. Jako ciekawostkę dodam, że np. w obrębie czerwieni wargowej jej nie ma…
Cały czas wędrówki keratynocytów od warstwy podstawnej do rogowej to 28 dni, potem komórki samoistnie się złuszczają, a my można powiedzieć co miesiąc mamy „nową skórę”. Tak się dzieję w warunkach prawidłowych ☺

SKÓRA WŁAŚCIWA– to wysoce elastyczna i oporna na uszkodzenia tkanka, złożona głównie z fibroblastów, kolagenu, elastyny, zawieszonych w macierzy międzykomórkowej. Widoczne w procesie starzenia zmiany skórne zachodzą głównie w tej warstwie. Dodatkowo znajdują się tu również naczynia krwionośne, limfatyczne oraz zakończenia nerwowe.

Integralnym elementem skóry są jej PRZYDATKI– paznokcie, włosy, gruczoły łojowe i potowe, które są zlokalizowane w głębszych warstwach skóry właściwej.

ŁODYGA WŁOSA wyrasta z mieszka włosowego, wokół którego jest owinięty mięsień przywłośny, a on potrafi reagować na zmianę temperatury lub stres dając nam widoczny efekt „gęsiej skórki”.
Integralną częścią włosa jest gruczoł łojowy, dlatego w fachowej nomenklaturze często mówimy o „jednostce włosowo-łojowej”, której praca jest zaburzona m.in. w trądziku.

GRUCZOŁY POTOWE są albo ekrynowe- odpowiedzialne za termoregulacje (pocimy się, gdy jest nam gorąco), albo apokrynowe- związane z naszymi feromonami.

TKANKA PODSKÓRNA, a inaczej podskórna tkanka tłuszczowa jest najgłębszą warstwą naszej skóry. Jest ona oddzielona od leżących pod nią tkanek (na przykład mięśni) WIĘZADŁAMI PODTRZYMUJĄCYMI. Odgrywają one istotną rolę w procesie starzenia się skóry, ale o tym już w następnym poście.